Μετά την αρχαία Ολυμπία, την Τίρυνθα, τον Κεραμεικό στην Αθήνα και το Ηραίο στη Σάμο, το Καλαπόδι είναι η νεότερη συστηματική ανασκαφή του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών. Σε τρεις διαδοχικές περιόδους από το 1973 μέχρι σήμερα, η έρευνα έχει φέρει στο φως ένα μοναδικό σύνολο μνημείων με πλήθος ευρημάτων και ιστορία χιλιάδων ετών. Η σημασία του έγινε από νωρίς αντιληπτή στην επιστημονική κοινότητα: ένα από τα ελάχιστα αρχαία ελληνικά ιερά στην ηπειρωτική Ελλάδα όπου δύναται να ερευνηθούν σε βάθος οι λατρευτικές πρακτικές, οι απαρχές της ναοδομίας και η εξέλιξη του ιερού χώρου από την Ύστερη Εποχή του Χαλκού μέχρι την Ύστερη Αρχαιότητα. Αυτό ήταν και γίνεται δυνατό χάρη στο έργο εκατοντάδων συνεργατών, του προσωπικού της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, των κατοίκων του χωριού και της τοπικής κοινωνίας, που αγκάλιασαν το εγχείρημα.

Στιγμιότυπα της συναρπαστικής εμπειρίας πενήντα ετών έρευνας στο Καλαπόδι παρουσιάζονται στην παρούσα έκθεση. Σημείο εκκίνησης είναι ο τόπος που τράβηξε το ενδιαφέρον περιηγητών και αρχαιολόγων και έδωσε το έναυσμα για το ξεκίνημα της ανασκαφής. Στο πέρασμα των χρόνων, ο τόπος μεταβλήθηκε σε ζωηρό εργοτάξιο, όπου συνεργάτες από όλο τον κόσμο και άνθρωποι από το χωριό και τη γύρω περιοχή ήρθαν κοντά για να φέρουν εις πέρας το έργο της ανασκαφής, της συντήρησης και μελέτης των ευρημάτων και της ανάδειξης του χώρου. Η ανασκαφή διευρύνθηκε, γενιές συνεργατών διαδέχθηκαν η μια την άλλη, οι μέθοδοι έρευνας εξελίχθηκαν και νέα ερωτήματα οδήγησαν σε νέες ανακαλύψεις. Μετά από πενήντα χρόνια ανασκαφής και έρευνας το Καλαπόδι είναι πλέον σταθερό σημείο αναφοράς στη διεθνή βιβλιογραφία για την αρχαία Ελλάδα. Η παρακάτω αναδρομή εξηγεί το πώς και το γιατί.