Our photo of the month for June from our archives shows one of the many well-known T-shaped pillars from Göbekli Tepe, an 11.000 year-old site located in Şanlıurfa in south-eastern Turkey. This particular limestone monolith is one of the central pillars from Building D, one of several well preserved monumental structures at this site. Intriguingly, the T-shape of the monolith depicts the human form; while the shaft of the pillar represents the body, the top of the “T” is the head. This interpretation is underlined by the addition, in low relief, of arms (discernible on the broad side of the shaft) and items of clothing and bodily adornment: For example the crescent and circle visible below the head of this T-pillar individual probably belongs to a necklace.
At the time of its discovery, the finds from Göbekli Tepe went well beyond the received view of prehistoric hunter-gatherer societies but, as so often in archaeology, presented us with far more questions than answers. Our research at Göbekli Tepe, which was inscribed as a UNESCO World Heritage Site in 2018, is the focus of a DFG long-term funding project undertaken in cooperation with the Istanbul University and the Şanlıurfa Museum.
Arşivimizden Haziran ayı için seçtiǧimiz bu fotoğraf, Şanlıurfa’daki 11.000 yıllık bir yerleşim yeri olan Göbekli Tepe’deki çok sayıda tanınmış T şeklindeki dikilitaşlardan birini gösteriyor. Bu özel kireçtaşı monolit, alandaki birkaç iyi korunmuş anıtsal yapıdan biri olan Bina D’nin merkezi dikilitaşlarından biridir. Şaşırtıcı bir şekilde, monolitin T-şekli, insan formunu betimler. Dikilitaşın şaftı gövdeyi, “T”nin üst kısmı kafayı temsil eder. Bu yorum alçak kabartma şeklinde taşa işlenmiş kollar (taşın geniş yan yüzünde farkedilir), giysi detayları ve vücut süsleri ile vurgulanmıştır: Örneğin, sütunun baş kısmının altında görünen hilal ve daire, muhtemelen bir kolyeyi tasvir eder.
Keşfedildiği sırada, Göbekli Tepe’deki buluntular, tarih öncesi avcı-toplayıcı topluluklar için kabul gören tüm görüşlerin çok ötesine geçti. Ancak arkeolojide sıklıkla olduğu gibi, bize cevaplardan çok daha fazla soru sundu. 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınan Göbekli Tepe’deki araştırmamız, DFG’nin (Die Deutsche Forschungsgemeinschaft) uzun vadeli proje sponsorluǧunda İstanbul Üniversitesi ve Şanlıurfa Müzesi işbirliğiyle yürütülmektedir.
Photo/ Fotoǧraf: H. Hauptmann, D-DAI-IST-R34535
For an insight into our recent studies/ Son çalışmalarımız hakkında bir fikir edinmek için:
Clare, (2020) Göbekli Tepe, Turkey. A brief summary of research at a new World Heritage Site (2015-2019). e-Forschungsberichte 2/2020. https://publications.dainst.org/journals/index.php/efb/article/view/2596/7095
Clare, Z., Tuna Yüncü, C. Uludağ (2019) Göbekli Tepe. In: N. Erturk and Ö. Karakul Türk (eds.) UNESCO World Heritage in Turkey. UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, Ankara: 522-547. https://www.unesco.org.tr/Content_Files/Content/Yayinlar/wht_19.pdf
